{"id":5755,"date":"2022-03-18T10:46:17","date_gmt":"2022-03-18T10:46:17","guid":{"rendered":"https:\/\/mecokullari.k12.tr\/?p=5755"},"modified":"2022-03-18T11:20:56","modified_gmt":"2022-03-18T11:20:56","slug":"alti-sapkali-dusunme-teknigi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/mecokullari.k12.tr\/tr-blog\/alti-sapkali-dusunme-teknigi","title":{"rendered":"Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi"},"content":{"rendered":"\t\t
\n\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t
\n\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t
\n\t\t\t

Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi<\/h1>\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t
\n\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\"\"\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t
\n\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t
\n\t\t\t

\u0130\u00e7erik Tablosu<\/h4>\t\t\t\t\t\t\t
<\/i><\/div>\n\t\t\t\t
<\/i><\/div>\n\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t
\n\t\t\t
\n\t\t\t\t<\/i>\n\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t<\/div>\n\t\t\t\t
\n\t\t\t\t
\n\t\t\t\t\t\t\t\t
\n\t\t\t\t

Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi, bir konuyu \u00e7e\u015fitli bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131yla, a\u00e7\u0131k ve karga\u015fa i\u00e7ermeyen g\u00f6r\u00fc\u015flerle ara\u015ft\u0131rman\u0131n yolu olarak adland\u0131r\u0131labilir. Bireysel veya gruplar halinde uygulanabilen teknik, al\u0131\u015f\u0131lm\u0131\u015f d\u00fc\u015f\u00fcnme bi\u00e7imlerinin d\u0131\u015f\u0131na \u00e7\u0131kmay\u0131 hedefler. Problemleri farkl\u0131 y\u00f6nlerden ele alarak \u00e7\u00f6z\u00fcme ula\u015fmada nas\u0131l bir yol izlenebilece\u011fi konusunda yap\u0131c\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnmek i\u00e7in kullan\u0131l\u0131r.<\/p>\n

En yayg\u0131n kullan\u0131m alan\u0131 e\u011fitim olan Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi, i\u015f ortam\u0131nda da dura\u011fan ve tekd\u00fcze ilerleyen, yaln\u0131zca belli ki\u015filerin kat\u0131l\u0131mc\u0131 oldu\u011fu toplant\u0131lar\u0131 canland\u0131rmak ve ilgi uyand\u0131r\u0131c\u0131 hale getirmek i\u00e7in y\u00f6neticiler taraf\u0131ndan tercih edilebilir.<\/p>\n

Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi ilk olarak doktor, psikolog ve filozof olan Edward de Bono taraf\u0131ndan olu\u015fturulmu\u015ftur. Bu tekni\u011fini devlet kurumlar\u0131nda dan\u0131\u015fmanl\u0131k yapt\u0131\u011f\u0131 meselelerde kullanan bilim insan\u0131, Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme\u2019nin ayn\u0131 zamanda g\u00fcnl\u00fck problemlerin \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcnde de bir ara\u00e7 olmas\u0131n\u0131 istemi\u015ftir. \u0130lk kez 1985\u2019te ayn\u0131 ismi verdi\u011fi kitab\u0131nda ortaya koydu\u011fu 6 \u015fapkal\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnme tekni\u011fi, g\u00fcn\u00fcm\u00fcze kadar birka\u00e7 kez g\u00f6zden ge\u00e7irilerek ula\u015fm\u0131\u015ft\u0131r. 2021\u2019de hayata veda eden De Bono, sorunlar\u0131 dolayl\u0131 olarak, genellikle yarat\u0131c\u0131 ve hayret uyand\u0131r\u0131c\u0131 yollarla \u00e7\u00f6zme y\u00f6ntemi olan \u201cYanal D\u00fc\u015f\u00fcnme\u201dnin de mucididir.<\/p>\n

Bu i\u00e7eri\u011fimizde, 6 \u015fapkal\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnme tekni\u011finin ilkelerini, inceliklerini ele alarak karar verme ve problem \u00e7\u00f6zme becerilerinin nas\u0131l geli\u015ftirilebilece\u011fini inceleyece\u011fiz. \u0130\u015fte 6 \u015eapkal\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnme tekni\u011fi ve uygulama detaylar\u0131\u2026<\/p>\n

<\/a>6 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi Nedir?<\/h2>\n

Alt\u0131 \u015eapkal\u0131 D\u00fc\u015f\u00fcnme Tekni\u011fi, yap\u0131land\u0131rmac\u0131 e\u011fitim yakla\u015f\u0131m\u0131yla e\u011fitim literat\u00fcr\u00fcm\u00fcze girmi\u015f olan, farkl\u0131 karakterlere sahip ki\u015filerin karar verme konusundaki i\u00e7g\u00fcd\u00fcsel yakla\u015f\u0131mlar\u0131n\u0131 ortaya koymay\u0131 ama\u00e7layan problem \u00e7\u00f6zme becerisidir. En yayg\u0131n uygulama alan\u0131 e\u011fitim olmakla beraber, alt\u0131 \u015fapkal\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnme tekni\u011fi, i\u015f hayat\u0131nda kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lan problemlerin \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcnde de kolayl\u0131kla uygulanabilir.<\/p>\n

Farkl\u0131 bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131lar\u0131 i\u00e7eren bu teknik, \u00e7\u00f6z\u00fcme ula\u015fan birka\u00e7 yol g\u00f6stermesi a\u00e7\u0131s\u0131ndan etkili bir karar verme y\u00f6ntemidir. B\u00fct\u00fcn fikirlerin ve yollar\u0131n de\u011ferlendirilmesiyle ani karar vermenin \u00f6n\u00fcne ge\u00e7ilmi\u015f olur.<\/p>\n

Ki\u015fiyi (veya gruplar\u0131) herhangi bir i\u00e7g\u00fcd\u00fcsel durumun \u00f6tesine ta\u015f\u0131yarak meseleye farkl\u0131 pencerelerden bakabilmeyi sa\u011flar. Ki\u015fi her bir \u015fapkay\u0131 deneyimleyince bir sonraki ad\u0131mda karar vermesine yard\u0131mc\u0131 olacak zengin bir i\u00e7g\u00f6r\u00fc birikimi kazanm\u0131\u015f olur.<\/p>\n

D\u00fc\u015f\u00fcnen Alt\u0131 \u015eapka ve ifade ettikleri anlamlar \u015fu \u015fekildedir:<\/p>\n

<\/a>Mavi \u015fapka: S\u00fcre\u00e7 Y\u00f6netimi<\/h3>\n

Mavi \u015fapka probleme yukar\u0131dan, genel bir bak\u0131\u015f a\u00e7\u0131s\u0131yla bakarak b\u00fct\u00fcnseli g\u00f6r\u00fcr. Mavi \u015fapkay\u0131 kullanan ki\u015fi, d\u00fc\u015f\u00fcncelerini kontrol etmeye ve karar verme s\u00fcrecini y\u00f6netmeye odaklan\u0131r. G\u00fcndeminde olan problemi \u00f6zetler, net bir \u015fekilde ortaya koyar, durum bildirimi ister ve sonuca ula\u015f\u0131r. Problem \u00e7\u00f6z\u00fcm\u00fcnde moderat\u00f6rl\u00fck yapan ki\u015fi konumundad\u0131r.<\/p>\n

<\/a>Ye\u015fil \u015eapka: Yarat\u0131c\u0131l\u0131k<\/h3>\n

Do\u011fan\u0131n renginden ilham al\u0131nan ye\u015fil \u015fapka, yarat\u0131c\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcnceyi temsil eder. Bolca beyin f\u0131rt\u0131nas\u0131 ve \u00e7a\u011fr\u0131\u015f\u0131msal g\u00f6r\u00fc\u015fler i\u00e7erir. Bu \u015fapkay\u0131 takan ki\u015fi, yeni fikirlerin ve farkl\u0131l\u0131klar\u0131n olabilece\u011finin ayr\u0131m\u0131na var\u0131r. \u0130leriye d\u00f6n\u00fck olas\u0131 yollar\u0131 ke\u015ffederek bir dizi ak\u0131l y\u00fcr\u00fctme edinmi\u015f olur.<\/p>\n

<\/a>K\u0131rm\u0131z\u0131 \u015fapka : Duygular<\/h3>\n

K\u0131rm\u0131z\u0131 \u015fapka duygular\u0131 ve i\u00e7g\u00fcd\u00fcleri temsil eder. Bu \u015fapkay\u0131 takan ki\u015fi, probleme odaklan\u0131p \u00e7\u00f6z\u00fcm yollar\u0131 ararken duygular\u0131n\u0131 mant\u0131kl\u0131 a\u00e7\u0131klamalarla gerek\u00e7elendirmek zorunda de\u011fildir. Yaln\u0131zca meseleyle ilgili neler hissetti\u011fini s\u00f6yler ve duygular\u0131n\u0131n g\u00f6t\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc yoldan kendini bekleyen sonuca var\u0131r.<\/p>\n

<\/a>Sar\u0131 \u015eapka: \u0130yimserlik<\/h3>\n

Sar\u0131 \u015fapkay\u0131 kullanan ki\u015fi, i\u00e7inde bulundu\u011fu iyimserlik d\u00fc\u015f\u00fcncesiyle, probleme m\u00fcmk\u00fcn olan en olumlu a\u00e7\u0131dan bakar. Fikirlerinin sa\u011flayabilece\u011fi faydalar\u0131 ve durumlar\u0131n katma de\u011ferini vurgulayarak kendini ifade eder.<\/p>\n

<\/a>Siyah \u015eapka: Riskler – Zorluklar<\/h3>\n

Bu \u015fapkada ele\u015ftirel d\u00fc\u015f\u00fcnme becerileri \u00fcst d\u00fczeydir. Siyah \u015fapkay\u0131 takan ki\u015fi temkinlidir ve do\u011fabilecek riskleri her zaman g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurur. Ele\u015ftirel yarg\u0131da bulunarak neden endi\u015fe duydu\u011funu, \u00e7ekincelerinin neler oldu\u011funu tam olarak a\u00e7\u0131klar ve sorunlar\u0131 tan\u0131mlar.<\/p>\n

Siyah \u015fapka en g\u00fc\u00e7l\u00fc d\u00fc\u015f\u00fcnme \u015feklini ifade eden \u015fapkalardan biri oldu\u011fu i\u00e7in \u00e7ok s\u0131k tercih edilir. Genel bir yarg\u0131ya var\u0131ld\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in di\u011fer \u015fapkalar\u0131n karar verme s\u00fcrecini etkileme ihtimali oldu\u011fu g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulundurulmal\u0131d\u0131r.<\/p>\n

<\/a>Beyaz \u015eapka: Ger\u00e7ek Bilgi<\/h3>\n

Sakinlik ve safl\u0131ktan yola \u00e7\u0131k\u0131larak etkinli\u011fe dahil edilmi\u015f olan beyaz \u015fapka, bilgi toplamay\u0131 temsil eder. Analitik d\u00fc\u015f\u00fcnmeye ve uygulanabilirli\u011fe vurgu yapan bu \u015fapkay\u0131 takan ki\u015fi halihaz\u0131rda var olan bilgi ve i\u00e7g\u00f6r\u00fclerini g\u00f6zden ge\u00e7irir. Problemle kar\u015f\u0131la\u015f\u0131nca bilgiye ula\u015fmak i\u00e7in nereye gidece\u011fini bilir ve hangi yollar\u0131 izleyece\u011finin fark\u0131ndad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda g\u00f6zden ka\u00e7\u0131rd\u0131\u011f\u0131 bilgilerin de bilincindedir.<\/p>\n

Baz\u0131 renklerin farkl\u0131 k\u00fclt\u00fcrlerde genel kabul g\u00f6rm\u00fc\u015f ve temsil etti\u011fi farkl\u0131 etkileri olabilir. Bu durumda bulunulan b\u00f6lgeye g\u00f6re, alt\u0131 farkl\u0131 renk ve bu renklere uygun alt\u0131 farkl\u0131 karakter olmak ko\u015fuluyla \u015fapkalar\u0131n renginde de\u011fi\u015fikli\u011fe gidilebilir. \u00d6\u011fretmen ve \u00f6\u011frenciler bunu birlikte kararla\u015ft\u0131rarak \u015fapkan\u0131n karakter \u00f6zelli\u011fini belirleyebilirler. \u015eapka rengi ve karakter y\u00fckleme, derste \u00f6\u011frencilerin ho\u015funa gidebilecek bir aktivite olarak da de\u011ferlendirilebilir. \u00d6rne\u011fin,<\/p>\n