Çocuk yetiştirme süreci, ebeveynlerin doğru bilgiye her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğu, oldukça zorlu bir süreç olarak kabul ediliyor.
Özellikle erken çocukluk dönemi, hem ebeveynler için çok yorucu oluyor hem de hızla büyüyen ve gelişen çocuğun yaşadığı bu muhteşem değişime ayak uydurmak zaman zaman zorlayıcı olabiliyor. Bu sebeple de ebeveynlerin yaş dönemleri ve bu dönemlerin çocukların davranışlarına etkisi hakkında bilinçlenmesi, büyük bir önem taşıyor. Anne ve babaların hem en özenli hem de en bilgili olması gereken dönemlerden bir tanesi de, 5 yaş sendromu denilen dönem olarak biliniyor. 5 yaş sendromu, ebeveynlerin en çok kafa karışıklığı yaşadığı ve çocuklarının davranışlarına en çok şaşırdığı dönemlerden bir tanesi. Bu sendromu ilk defa duyan ebeveynler ise, o yaşta bir çocuğun ne çeşit bir sendroma sahip olabileceği hakkında bir fikre sahip olmadıkları için, çoğunlukla durumu hafife alıyor.
Özellikle ilk defa çocuk sahibi olan ebeveynler başta olmak üzere tüm anne ve babaların, çocukların farklı yaş dönemleri ve bu dönemlere bağlı olarak geliştirdikleri sendromlar hakkında bilgi sahibi olması gerekiyor. Dolayısıyla, en önemli ve kritik sendromlardan bir tanesi olan 5 yaş sendromu hakkında da fikir sahibi olmak oldukça önemli. Çocukların bu sendromu en sağlıklı şekilde atlatabilmesi ve büyüme süreçlerini iyi tamamlayabilmeleri için, ebeveynlerin sabırlı ve dikkatli olması gerekiyor. Bu dönemde çocuklar, daha fazla ilgi ve alakaya ihtiyaç duyuyor. Aynı zamanda ebeveynlerin eskiden sahip olduğu bazı tutum ve davranışlardan vazgeçmesi de büyük önem taşıyor. Peki, 5 yaş sendromu nedir? Işte çocuklarda en sık karşılaşılan sendromlardan bir tanesi olan bu süreç ile ilgili olarak merak edilen tüm soruların cevapları…
Her çocuk, belirli yaşlarda belli başlı sendromlar yaşıyor. Bu sendromlar çoğunlukla her çocukta aynı yaşlarda ve benzer sebeplerden dolayı ortaya çıktığı için, o yaş ile adlandırılıyor. Çocukluk döneminde en çok karşılaşılan ve en bilinen sendromlar ise, 2 yaş sendromu ve 5 yaş sendromu olarak biliniyor. 5 yaşındaki çocukların yaşadığı 5 yaş sendromu, çocukların gelişim süreçlerinin en önemli aşamalarından bir tanesi. Bu aşamada çocuklar, ergenlik ve yetişkinliklerinde yaşayabilecekleri ve karşılaşabilecekleri durumları deneyimleme fırsatı ile tanışıyor. İleriki yıllarda karşı karşıya kalabilecekleri durumlarla mücadele etme fırsatı bulan çocuklar, bu durumlarla baş etmek için hangi yöntemleri kullanabileceklerini de deneyimlemiş oluyor.
5 yaş sendromunu, çocuğun artık yalnızca aile ortamında bulunmadığı ve hem akranları hem de farklı yetişkinlerle iletişime geçmeye başladığı süreç olarak tanımlamak mümkün. Çocuğun artık bir okul çocuğu olarak görüldüğü bu sendrom dönemi, hem çocuk hem de ebeveynler açısından oldukça zorlu bir dönem. Çocukların git gide daha da sosyal bir kişilik kazandığı, yetişkinlerin davranışlarını taklit ettiği ve kendi akranları ile iletişime geçmeye çalıştığı bu dönem, iki taraf için de pek çok yenilik barındırıyor.5 yaş sendromu, aynı zamanda çocuğun hem bellek ve dil gelişiminin hem de problem çözme ve yaratıcılık gibi özelliklerinin ortaya çıktığı bir dönem. Bu dönemde hem anne hem de babanın çocuklara uyarıcılar açısından zengin bir çevre sağlaması, çocukların gelişimi açısından büyük bir önem taşıyor. 5 yaş sendromu, uzmanlar tarafından çocukların zihinsel olduğu kadar fiziksel gelişimlerinin de sağlıklı bir şekilde tamamlanabilmesi için doğru bir şekilde atlatılması gerektiğini önemle belirttikleri gelişim dönemlerinden bir tanesi.
5 yaşındaki çocukların büyük çoğunluğunda görülen bu sendromun en önemli nedeni, çocuklarda tam da o yaşlarda hormon değişikliklerinin meydana geliyor olması. Aynı zamanda 5 yaş, çocukların merak duygusunun da en yüksek olduğu yaşlardan bir tanesi. Sendromu etkileyen bir başka etken de, cinsiyet. 5 yaş, kız ve erkek çocuklarında farklı davranış ve tutumlar ile seyredebiliyor. Erkek çocuklarında görülen testosteron hormonu artışı, erkek çocuklarının daha öfkeli ve sert davranışlar göstermesine sebep oluyor. Bu hormonlar, aynı zamanda çocukların cinsiyet niteliklerinin de oluşmasına katkı sağlıyor.
Karakter özelliklerinin de bu yaşta yapılanmaya başlaması, 5 yaş sendromunu ortaya çıkaran nedenler arasında görülüyor. Bu yaşta ortaya çıkan sendrom ve bu karakter özellikleri de, çocukların yaşadığı hormonsal değişimlerden etkileniyor. Bu süreçte çocuklar, her zamankinden daha hareketli ve öfkeli davranışlar sergileyebiliyor. Bu davranışlar ile birlikte bitmek tükenmek bilmeyen enerjileri, ebeveynleri bu süreçte en çok yoran şey oluyor. Elbette 5 yaşındaki çocuklarda oldukça sık bir şekilde karşılaşılan başka 5 yaş sendromu belirtileri de bulunuyor.
Kuşkusuz ki her çocuğun yaşına göre fiziksel ve bilişsel gelişimi, aynı olmuyor. Ancak 5 yaş döneminde sendrom olarak kabul edilebilecek bazı davranışlar ve tutumlar, pek çok çocukta benzerlik gösteren bir biçimde ortaya çıkıyor. 5 yaş sendromu belirtileri, bu sendromu yaşayan çocuklarda bazen yalnızca birkaç tane ile bazen ise tümüyle gözlemleniyor. Bu belirtilerin büyük bir kısmı, sosyal ve bilişsel gelişimin bir sonucu olmanın yanı sıra fiziksel belirtiler olarak da ortaya çıkabiliyor. 5 yaş sendromu belirtileri, kısaca şu şekilde özetlenebiliyor:
5 yaş sendromu yaşayan çocuklar, çoğunlukla artık okul çağına ulaşmış çocuklar oluyor. Fiziksel ve bilişsel gelişimin yanı sıra sosyal gelişimin ve dil yeteneğinin de ön plana çıktığı 5 yaş dönemi, ebeveynlerin doğru tutum ve davranışları ile çocuğun gelişimine katkıda bulunarak geçirilebiliyor. Peki, 5 yaş sendromu ile başa çıkma yöntemleri neler?
5 yaşındaki çocuklar o yaşlarına kadar bulundukları, güvende ve huzurlu hissettikleri evlerinden ilk defa uzaklaşıyor ve dış dünyaya açılıyor. Yabancıların ve yeni insanların etkilerini yoğun bir şekilde hisseden çocuklar, bir yandan da hem bilişsel hem de fiziksel olarak hızla gelişiyor. Bu dönemde çocuklar, en çok ebeveynlerinin desteğine ihtiyaç duyuyor. Dolayısıyla anne ve babaların ilk akıllarına gelen soru da, “5 yaş sendromu nasıl atlatılır?” sorusu oluyor. Anne ve babanın yanı sıra varsa kardeşlerin de 5 yaş dönemindeki çocuğa olabildiğince anlayışlı ve şefkatli olması büyük önem taşıyor. Bu dönemde çocuğun neler hissediyor olabileceğini anlamaya çalışmak, onu desteklemenin en kolay yolu. Aynı zamanda özellikle de ebeveynlerin, çocuğun kendisini güvende hissetmesi için daha fazla çabalaması gerekiyor. Çocuğa karşı olabildiğince sabırlı ve sakin bir yaklaşım benimsemek de, bu sendromu sorunsuz atlatmak için oldukça önemli.
5 yaş sendromu, ebeveynlerin büyük bir özenle yönetmesi ve takip etmesi gereken dönemlerden bir tanesi. Bu dönemde ebeveynlerin çocuklarına karşı her zamankinden daha özenli ve dikkatli davranması gerekiyor. Fazla hırçın ve öfkeli bir tutum benimseyen çocuklar, ailelerinin sabırlı ve sakin davranışlarına ihtiyaç duyuyor. Sabır ve ilgi, 5 yaş sendromunun atlatılmasındaki kilit kelimeler olarak karşımıza çıkıyor. Çocuklara her zamankinden daha fazla ilgi göstermek, çocukların karşılaştıkları sosyal sorunlarda onlara destek olmak, büyük ve sert tepkiler vermekten kaçınmak ve ceza ve ödül yöntemlerine başvurmamak, bu dönemde en fazla işe yarayan davranışlar. Çocuğa sabırla doğru ve yanlış davranışları aşılayacak kişi olan öğretmen de bu dönemde büyük önem taşıyor. Ebeveynler ve çocuk arasında sağlıklı ve çift yönlü bir iletişimin oluşmasını sağlamak da, bu hassas dönemde çocukların en büyük yardımcısı oluyor. Çocuklara karşı aşırı ilgi göstermemek ancak her zaman onlar için orada olduğunuzu hissettirmek de, bu sendrom ile başa çıkmada oldukça başarılı olan bir tutum.
