Öğrencinin merkezde olduğu eğitim yaklaşımlarının giderek yaygınlaşması ile birlikte, çocukların deneyimleyerek kalıcı öğrenmelerini sağlayan etkinlikler önem kazanıyor. Çocukların bir yandan eğlenirken bir yandan da merak duygusunu ve araştırma, problem çözme becerilerini geliştiren stem etkinlikleri de ebeveynler ve öğretmenler tarafından merak ediliyor.
Fen(bilim), teknoloji, mühendislik ve matematik (science, technology, engineering, math.) disiplinlerinin baş harflerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan uygulamalı öğretim modeline STEM deniliyor. Çocuklarda küçük yaşlarda oldukça yoğun hissedilen ve yaşları ilerledikçe azaldığı gözlenen merak duygusu, STEM etkinlikleri ile başarıyla sonuçlandığında etkili ve kalıcı öğrenmeler sağlanıyor. Problemlerle başa çıkma yolları üretmeyi öğrenen minikler, aynı zamanda bu etkinliklerle gelecekleri adına temel becerileri edinerek farklı bakış açıları geliştirmiş oluyorlar.
Merak duygusunun yanında STEM etkinlikleri çocuklarda aşağıdaki becerileri de geliştiriyor:
Çocukların tüm yaşamları boyunca etkili ve üretici, yaratıcı düşünen, problem çözme konusunda başarılı olabilmeleri için oldukça önemli olan bu etkinliklerin zihinsel süreçlerin yanında fiziksel gelişim aşamalarında da çocuklara katkı sağladığı biliniyor. Etkinlikleri gerçekleştirirken süreç boyunca bazı materyalleri bir araya getirerek projeler üreten minikler, kesip biçerken küçük el kaslarının gelişmesiyle ince motor becerilerde de gelişme kaydediyorlar.
Peki STEM etkinlikleri nelerdir, ne şekilde uygulanır, kimler yapabilir? İşte her çocuğun severek aktive olabileceği birkaç STEM etkinliği örneği!
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
+ harç ile bu resme boyut verin. Bu boyutlu nesne bir ev, bir hayvan, bir bitki olabilir. Gerekli şekli verdikten sonra yapılan çalışmanın kurumasını bekleyin. Kuruyan bina ya da nesneyi istediğiniz renklerde boyayın ve istediğiniz yerlerine led ışıklar döşeyerek hem küçük alanda bir mimarlık çalışması yapın hem de elektrik tesisatının inceliklerini deneyimleyin.
Bu çalışmayla çocuklar hem mimari bir proje hem de sanatsal bir tasarıma imza atarak benzersiz eserler ortaya koyabiliyorlar. Hamur kıvamındaki malzemeyi yoğururken küçük kaslarını harekete geçiriyor, kullanacakları renkleri ve ışıkların yerlerini belirlerken karar verme becerilerini de uygulamaya koymuş oluyorlar.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Çocuklara iklim değişikliği ve kuraklığın etkilerini anlatan bir metin okuyun. Daha sonra çocuklara her birinin birer çiftçi olduğunu ve ekinlerini sulamak için en verimli yöntemi bulmaları gerektiğini anlatın. Kasalarda dikili olan sebzeleri en uygun şekilde sulamak için borularla damlama sulama yöntemini sağlayacak bir sulama sistemi kurmalarını isteyin.
Bu etkinlik ile çocuklar problem çözme, karar verme becerilerini harekete geçirirken aynı zamanda üretecekleri projelerle etkili tasarımlar gerçekleştiriyorlar. Çevre ve doğa bilinci, su tasarrufu ve tarımda sulamanın önemi ve gerekliliği konularında da yaşayarak öğrenme sağlanmış oluyor.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Kağıt üzerine balerin eteği şeklinde bir yuvarlak çizin. Yuvarlağın üzerine boyutlu bir gövde çizerek eteğin üzerine yapıştırın. Yaklaşık 15 cm’lik bir pipet ile oyun hamuruna geçirerek herhangi bir zeminde durmasını sağlayın ancak eteğin pipete tam sabitlenmemiş olmasına dikkat edin. Etek kısmının altına denk gelecek şekilde mumları yakın.
Mumlar yandıkça ısınan hava yükselerek üstünde bulunan yuvarlak eteği döndürmeye başlayacaktır. Bu etkinlik ile çocuklar buharlaşma- yoğunlaşma döngüsü ile yağmur oluşumunu kolayca öğreniyor. Şekillerin çizilmesiyle matematik – geometriden faydalanan çocuklar, bir yandan da havanın ısınmasının sonuçlarını gözlemleme fırsatı buluyorlar.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Kavanozun içine kaynar su koyarak kavanozun ağzını bir tabak ile kapatın ve bu tabağın içine buz parçaları koyun. Kavanozun içinde bulunan kaynar sudan yükselen sıcak hava yukarda buzla karşılaşınca buhar oluşacaktır. Bu buharların daha net görülebilmesi için kavanozun içine bir miktar saç spreyi sıkarak bekleyin. Oluşan buharın bir bulutu andırdığını göreceksiniz.
Bu etkinlikle çocuklar yoğunlaşma, suyun döngüleri ve maddenin halleri yanında bulut oluşumunu yakından görüyorlar. Bu etkinliğin havanın bulutlu olduğu bir günde yapılması, etkinlikten hemen sonra dışarıya çıkıp bulutlara bakılması, öğrenilenlerin kalıcılığı adına etkili oluyor.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Plastik tabakları dört kenarından delerek içlerinden ip geçirin ve her bir tabağı elbise askısının birer ucuna bağlayın. Tabakların bir tarafına herhangi bir nesne koyarak diğer ucuna onu dengede tutacak başka nesneler koymayı deneyin.
Bu etkinlik ile çocuklar kendi imkanlarıyla bir denge ölçeği oluşturur ve nesneler arasındaki büyüklük – ağırlık ilişkisini tahmin etmeyi öğrenirler. Örneğin, 1 oyuncak araba 4 Lego parçası eder, gibi.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Pet şişenin üst ve alt kısmına denk gelecek şekilde birer pipet yapıştırın. Pipetlerin içinden çöp şişler geçirin ve uçlarına ortası delinen mavi kapakları geçirerek tekerlek oluşturun. Basit bir araba görünümü alan şişeyi yatırarak üstüne bir pipeti ortadan boylamasına bantlayın. Şişirdiğiniz balonu pipetin bir ucuna geçirin, pipetin bir ucunu boş bırakın. Balonun içindeki hava pipetin açık ucundan boşalır ve bu sayede araba önce hızla gitmeye başlıyor, hava çıkışı azaldıkça araba da yavaşlıyor.
Bu etkinlikle çocuklar rüzgar enerjisini öğrenir ve basit bir makine yapmış olmanın keyfini yaşıyorlar.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Çocuklara çiğ yumurta vererek herhangi bir yükseklikten bırakıldığında zemine kırılmadan inmesini sağlayabilecekleri bir sistem kurmalarını isteyin. Kimisi ufak çaplı bir paraşüt tasarlayacak, kimisi yumurtasına balon bağlayarak balonu sönene kadar yumurtanın inmesini bekleyecek, kimi de yumurtasını pamuklara sarmalayıp saracaktır.
Bu etkinlikle çocuklar yumurtanın belirli bir yükseklikten düştüğünde kırılmaması için çareler arıyorlar, düşüş hızının azalması ve yer çekimine karşı koyması için çabalarken basit fizik kurallarını gözlemleme şansı buluyorlar.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Dil bastırma çubukları ya da dondurma çubukları kullanabileceğiniz bu etkinlikte, öncelikle iki çubuğu üst üste koyarak karşılıklı uçlarından lastiklerle tutturun. Diğer bir ikili çubuk tek ucundan lastikle bir araya getirerek ilk birleştirdiğiniz çubukların arasından geçirin. Tek ucu lastiksiz kalan çubuklardan üstte kalanın ucuna plastik kapak yapıştırın ve mancınık hazır!
Bu etkinlikle minikler, gerilen lastiğin eski halini almak için meydana getirdiği hareketin kuvvetini kapağa konulan cismi fırlatmasıyla gözlemliyorlar.
Gerekli Malzemeler:
Yapılışı:
Oyun hamurlarından fındık büyüklüğünde çok sayıda yuvarlak elde edin. Kürdanların birleşim yerlerine bu yuvarlak oyun hamurlarından koyarak kürdanları birbirlerine tutturun. Çeşitli şekiller, prizmalar elde edeceğiniz bu yapılarla çeşitli tasarımlar geliştirebilirsiniz.
Bu etkinlikle oyun hamurlarına yuvarlak şeklini vermeye çalışan çocuklar bir yandan küçük el kaslarını ve ince motor becerilerini geliştirirken diğer taraftan hayal güçlerini zenginleştiriyorlar.
Kaynak:
